İbadet İtaat ve kulluk: Yüce Allah'ın sevip razı olduğu, gizli açık bütün söz ve amelleri ( fiil / iş ve davranışları), içine alan bir kavramdır.
- Namaz, zekat, oruç, hac,
- Doğru söz,
- İyiliği emretmek (Allah (c.c)'ın sevdiği, razı olduğu davranış ve tutumları emretmek),
- Kötülükten menetmek (Allah (c.c)'ın sevmediği, razı olmadığı davranış ve tutumlardan menetmek),
- Kâfirlere ve münafıklara karşı cihad etmek (Dini reddedip düşmanlık yapanlara, dinden göründükleri halde onu gizli gizli arkadan vurmak isteyen münafıklara karşı savaş açmak);
- Komşuya, yetime, fakire, yolda kalmış gariblere, boğaz tokluğuna çalışan kölelere ve hayvanlara yardımda bulunmak;
- Kur'an'da olanları (manalarını düşünerek) okumak,
- Dua etmek (Allah (c.c)'tan istemek),
- Zikretmek (Konuşurken Allah (c.c)'ın emirlerini konuşmak, anlatmak) ve benzeri gibi fiil / iş ve hareketlerin hepsi itaat ve kulluğun ifade ettiği mana ve kavram içine girerler...
- Allah (c.c)'ı ve Rasulünü (s.a.v) sevmek,
- Allah (c.c)'tan başka hiç kimseden korkmamak,
- Sadece Allah (c.c)'a boyun eğmek,
- O'nun emrettiklerini rızasını kazanmak niyetiyle yerine getirmek;
- İnsana kötü gibi gelen hareket ve işlerde Allah (c.c)'ın hükümlerine uyup sabretmek ve nimetine şükretmek;
- Kaza ve kaderine rıza göstermek (Kaza ve kaderine hak nazarıyla bakmak);
- Allah (c.c)'a tevekkül etmek (Elinden geleni yaptıktan sonra hükmü Allah (c.c)'a bırakmak),
- Rahmetini ümid edip (Affediciliğine sığınıp), azabından korkmak ve benzeri bütün hal ve telakkiler hep itaat ve kulluk kavramı içine girerler.
Böylesi itaat ve kulluk, Allah (c.c)'ın sevdiği, razı olduğu ve insanları bunu yerine getirmek için yarattığı temel amaçtır.
Cenab-ı Hakk:
"İnsanları ve cinleri ancak bana kulluk etmeleri için yarattım" buyuruyor. (Zariyat: 56)
