|
Râfizî şöyle diyor:
“Eş'ariler Allah (c.c.)'in gözle görüleceğini söylüyorlar. Halbuki O, cihetlerden münezzehtir.
Allah (c.c.) şöyle buyuruyor:
“Gözler O'nu idrak edemez” (En'am: 6/103)
Eş'ariler, gözle görülebilen bir şeyin ya mukabil veya onun hükmünde olması gerekir, gerçeğine muhalefet ederek, karşımızda yüksek ve muhtelif renkte dağlar mevcut olup onları görmememiz, yüksek sesler bulunup onları işitmememiz, bizimle muharebe eden asker olup onların hareketlerini müşâhade etmememiz caizdir, diyorlar. Eş'ariler daha ileri giderek: Garpta olmamıza rağmen, şarkta bulunan ve zerre gibi en küçük bir cismi görmemiz mümkün diyorlar.”
Bu iddialara karşı şöyle diyoruz:
Allah (c.c.)'ın Aheritte gözle görülmesi selef ve müctehid imamların kavlidir. Bu hususta mutevatir hadisler de vardır. Allah (c.c.)'ın görüleceğine inananların cumhuru şöyle diyor:
“Allah (c.c.) aklen de bilinen bir müşahade ile yani bizzat gözle görülecektir.”
Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyuruyor :
“Siz, kıyamet gününde Rabbinizi güneşi görür gibi göreceksiniz. Onu görmede zahmet çekmeyeceksiniz”. (Buhari Tefsir Sure: 4/8, Müslim İman: 302)
Başka bir hadiste:
“Açık bir havada güneş ve ayı gördüğünüz gibi... (göreceksiniz)”. (Tirmizi Cennet: 15, İbn Mce Zühd: 39)
Bir başka hadiste de Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem):
“Önünde bulut bulunmayan ve açık bir havada güneşi görmede güçlük çekiyor musunuz?” diye sorunca ashab hayır cevabını verdiler. Rasulullah tekrar:
“Açık bir havada ve önünde bulut bulunmayan ay'ı görmekte güçlük çekiyor musunuz?” diye sordu. Ashab tekrar hayır cevabını vermeleri üzerine Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem):
“Muhakkak siz güneş ve ay'ı gördüğünüz gibi Rabbinizi göreceksiniz” buyurdular. (Buhari Tevhid Sure: 24, Rikak: 52, Müslim İman: 299)
Allâh-u Taâlânın karşımızda olmaksızın görülebileceğine kail olanlar O'nun âlemin üstünde olmadığını söyleyenlerdir. Bunlar görmeyi isbat, yüksekliği inkâr edince bu iki ayrı görüşün arasını te'lif etmek mecburiyetinde kaldıkları için bu görüşü ileri sürdüler. Bu görüş Eş'arilerden bir gurubun görüşüdür. Halbuki Eş'arilerin imamları Allah'u Teâlâ'nın Arşın üstünde olduğunu söylüyorlar.
Mutezile ise hem Allahu Teala'nın arşın fevkinde olmasını hem de rü'yeti inkar etmişlerdir. Kendisine işaret edilmeyen, O'na çıkılmayan, O'ndan emir gelmeyen, ne âlemin içinde ve ne de hâricinde bulunmayan ve ellerin kendisine kaldırılmadığı ve haddi zâtında mevcut olan bir varlığı akıl ve fıtrata arzedecek olursak gerçekten akıl ve fıtrat bu durumu kabul etmeyecektir.
Eş'arilerin: Allah (c.c.) huzurumuzda göremediğimiz ve seslerini işitmediğimiz varlıkları yaratmaya ve bize çok uzak olan zerreleri göstermeğe kadirdir, şeklindeki sözlerine gelince doğrudur. Onlar bu durum vâkidir dememişler. Ancak vukuunu caiz görmüşlerdir. (İmam-i Eş'ari, “El-İbâne” adlı eserinde bunu söylemektedir. İmamü'l Haremeyn de aynı görüşe kaildir. )
|
